Chanh dây hoặc chanh dây Được biết đến như một loại trái cây gần như không thể thiếu trong các món giải khát mùa hè nóng nực. Đây cũng là loại cây ăn trái cho năng suất và hiệu quả kinh tế cao. Bên cạnh đó, thực tế trồng chanh dây không quá phức tạp như nhiều người vẫn thường nghĩ. Vì vậy, hiện nay chanh dây là một trong những loại cây trồng được bà con nông dân ưa chuộng, đặc biệt thu hoạch vào mỗi dịp hè. Chỉ cần biết cách trồng và chăm sóc phòng trừ sâu bệnh đúng cách, chanh dây sẽ cho một mùa bội thu. Thông tin sau đây sẽ giúp bạn tìm hiểu thêm về Cách trồng và chăm sóc chanh dây, chanh dây, đồng thời hiểu rõ đặc tính của loại cây này để có năng suất cao, chất lượng tốt nhất.
I. Tìm hiểu về chanh dây (chanh dây)
Cây chanh dây hay còn gọi là: lạc tiên, lạc tiên thanh mát… thuộc họ Lạc tiên thân gỗ dễ trồng, dễ chăm sóc. Hiện nay ở Việt Nam, chanh dây được trồng ở hầu khắp các tỉnh thành. Có hai loại chanh dây phổ biến và được trồng nhiều nhất là chanh dây vỏ vàng và chanh dây vỏ đỏ. Quả chanh dây có rất nhiều tác dụng trong cuộc sống. Không chỉ là một loại quả tuyệt vời để giải khát, chanh dây còn được dùng trong y học hoặc chế biến món ăn.
Đặc điểm của chanh dây
- Chanh dây là loại cây dễ trồng, không kén đất.
- Khoảng nhiệt độ thích hợp nhất cho sự phát triển của cây là từ 15-30.0C với khí hậu ấm áp, điều kiện ánh sáng đầy đủ.
- Cây chanh leo ưa độ ẩm cao nên khi trồng cần đảm bảo tưới đủ ẩm cho cây, nhất là vào mùa nắng thiếu ẩm.
- Nếu thiếu nước, cây chanh dây sẽ đồng loạt rụng hoa, rụng trái hoặc trái bị teo tóp, rút hết nước và mất hoàn toàn giá trị sử dụng sau khi thu hoạch. Đây là điểm đặc biệt cần lưu ý của loại cây này.
Không chỉ ở Việt Nam mà ở nhiều nước châu Á và Đông Nam Á, chanh dây là loại trái cây được nhiều người ưa chuộng, nhất là vào mùa hè nắng nóng. Chất chua mát trong ruột của chanh dây giúp giải cơn khát rất hiệu quả. Đối với các nước phương Đông, chanh dây là một loại gia vị không thể thiếu trong mỗi món Âu, đặc biệt là các món bánh và món tráng miệng.
Điều kiện thích hợp để trồng chanh dây
- Đất trồng: Cây chanh dây không kén đất trồng và dễ dàng thích nghi với mọi loại đất ở mọi địa hình khác nhau. Đất cần được làm sạch cỏ dại, xới xáo, xới xáo. Đặc biệt, cây dù cần đủ nước nhưng nếu bị ngập úng sẽ gây thối rễ và ảnh hưởng đến dinh dưỡng của cây. Vì vậy cần làm rãnh thoát nước để hạn chế tình trạng đất bị rửa trôi, xói mòn.
Mỗi hốc cây cần có kích thước 60 – 60 – 60cm hoặc 50 – 50 – 50cm. Một lưu ý nhỏ là nếu đất trồng không phải là đất trồng trước mà là đất sử dụng sau các loại cây công nghiệp khác như cà phê, hồ tiêu… thì nên trồng tạm các loại cây khác 2-3 vụ rồi mới trồng chanh dây. để trừ tuyến trùng. đất. - Độ ẩm: Chanh dây ưa ẩm nên cần có độ ẩm thích hợp. Đặc biệt, cây chanh leo sinh trưởng tốt ở những nơi có độ ẩm cao nên cần đảm bảo độ ẩm đặc biệt trong giai đoạn đậu quả và phát triển của quả. Nếu thiếu nước cây sẽ bị khô dẫn đến teo quả, mất mùa.
- Trồng trên giàn leo: Bà con có thể làm giàn chanh dây theo nhiều cách khác nhau, tương tự như trồng mướp, bí,… theo các kiểu: giàn truyền thống, giàn chữ T, giàn chữ A, giàn đứng… Thông thường bà con có thể làm giàn. cao khoảng 2m bằng cột tre, gỗ hoặc bê tông… sau đó kết hợp với dây kẽm để làm giàn leo cho cây. Loại giàn leo cần phù hợp với từng loại địa hình hoặc quy mô trồng để tạo độ thông thoáng giúp cây phát triển tốt.
- Chọn một giống tốt: Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều giống chanh dây khác nhau nhưng phổ biến và được nhiều nhà vườn sử dụng nhất là chanh dây vàng và chanh dây tím. Có nhiều cách trồng chanh dây, bạn có thể trồng chanh dây bằng hạt hoặc tách vườn ươm. Nếu trồng bằng hạt cần chọn những hạt già, nhăn, sạch bệnh, vỏ bóng, đen. Nếu trồng bằng vườn ươm thì nên chọn những giống có chiều cao trung bình từ 10-12cm là cây khỏe mạnh, không bị sâu bệnh, lá tươi xanh.
II. Kỹ thuật trồng cây chanh dây đúng cách
Cây chanh dây thích hợp trồng quanh năm ở các tỉnh. Tuy nhiên vì ưa ẩm độ cao và cho cây sinh trưởng với lượng mưa thích hợp nên chọn cây chanh dây vào khoảng tháng 4 đến tháng 6 dương lịch. Lúc này mùa mưa đã bắt đầu, lượng khoáng chất trong nước mưa cũng giúp cây cối xanh tươi, tự nhiên hơn. Ngoài ra, nông dân cũng giảm đáng kể lượng nước cần tưới cho cây trồng.
Trồng cây từ chậu làm sẵn
- Sử dụng dụng cụ cắt bầu nhựa hoặc bầu nhựa nhanh chóng, thao tác gọn gàng, tránh làm vỡ bầu đất.
- Tạo lỗ giữa hố, đặt cây ngay ngắn, khoảng cách giữa mặt bầu bằng hoặc cao hơn mặt đất một chút.
- Lấp đất và nén nhẹ xung quanh giá thể sau khi đặt để cố định bầu chắc chắn.
- Tưới nước ngay cho cây để cây quen với đất mới và cây không bị héo, đồng thời lấp đất đầy đủ hơn, không để hở rễ gây khô rễ. Tưới nước thường xuyên để cây mới không bị chết.
- Nếu những ngày trồng cây có nắng, nền nhiệt cao, bạn nên che nắng bằng lưới ni lông đen, xanh đậm hoặc sơ dừa, cành … để cây có thời gian hút đủ nước, quen quang hợp.
- Giàn trồng rộng 1m, thành bồn khoảng 20-40cm để thuận tiện tưới tiêu cho mùa khô. Chú ý dọn dẹp bồn để nước không bị ứ đọng gây hại cho cây.
Trồng cây bằng hạt
- Khi trồng bằng hạt, công đoạn này không quá phức tạp. Hạt chanh dây tươi nảy mầm nhanh và chắc hơn hạt khô.
- Tách hạt ngay khi quả tươi, dùng khăn vải chà xát nhẹ để làm mất lớp vỏ bên ngoài.
- Phơi khoảng 3-4 ngày, sau đó ngâm rửa sạch lại và phơi trong bóng râm.
- Nếu gieo ngay thì khoảng 10 – 20 ngày sau hạt sẽ nảy mầm.
- Nếu muốn bảo quản, bạn hãy cất hạt vào hộp kín để trong tủ lạnh để hạt được nửa năm. Sau khi hạt nảy mầm và cây con cao khoảng 10cm thì có thể tách ra trồng như trồng trong chậu.
Trong quá trình trồng cần lưu ý những điều sau:
- Làm cỏ thường xuyên ít nhất 4-5 lần trong năm, thường xuyên giữ vườn thông thoáng, hạn chế côn trùng, sâu bệnh gây hại.
- Tăng hiệu quả sử dụng phân bón.
- Phần bồn và sát gốc nên làm cỏ bằng tay để hạn chế ảnh hưởng đến rễ.
- Khi cây cao 0,8 – 1m bấm ngọn để cây ra cành thứ cấp.
- Giữ 3 đến 5 cành ở trạng thái khỏe mạnh và tỏa đều ra các hướng trên giàn.
- Ở giai đoạn cây bắt đầu che giàn cần thường xuyên cắt tỉa những cành yếu, có dấu hiệu bị sâu bệnh.
- Trong mùa mưa cần tỉa bỏ những lá già, lá sát gốc để tăng khả năng quang hợp và ức chế cây ra nhiều hoa, hạn chế sâu bệnh ẩn.
Cách bón phân cho chanh dây
Các giai đoạn bón phân cho chanh dây:
- Cách bón phân cho cây chanh dây từ khi trồng đến giai đoạn ra hoa: Cây chanh dây trồng tháng 5-6 sẽ bắt đầu ra hoa (mùa ra hoa từ tháng 4-5 đến tháng 10-12 hàng năm tùy theo vùng).
- Sử dụng các loại phân NPK có hàm lượng đạm và lân cao bón cho cây chanh leo ở giai đoạn này như: NPK 16.16.8 + TE của Hà Lan; NPK Hà Lan 20.20.15 + TE… lượng phân bón từ 0,2 – 0,4kg / lần bón, bón phân từ khi trồng (20 ngày sau khi trồng) và duy trì mỗi tháng một lần cho đến khi cây bắt đầu ra hoa (trước khi ra hoa một tháng) thì dừng.
Hướng dẫn kỹ thuật bón phân cho chanh dây
- Liều lượng phân bón: Pha loãng phân và tưới trực tiếp cho cây, tăng dần lượng phân theo tốc độ phát triển của cây.
- Giai đoạn đậu quả: Hoa sẽ héo 1 tuần sau khi nở và bắt đầu quá trình đậu quả. Thời gian từ ra hoa đến khi đậu quả và sau đó là quả chín trung bình từ 60-90 ngày.
- Giai đoạn sau khi đậu trái non: Sử dụng các loại phân có hàm lượng Đạm, Lân, Kali tương tự hoặc hàm lượng Kali cao như NPK Hà Lan chuyên dùng cho chanh dây như: NPK Hà Lan 15.15.15 + TE; Sử dụng NPK 17.7.17 + TE hoặc NPK 12.12.18 + TE 100% kali sunfat Để có thêm nhiều loại chanh dây ngon: bón 0,5kg / cây, bón 2-3 lần / tháng (ngừng bón phân trước khi thu hoạch trái 1 tháng).
Bón phân cho chanh dây giai đoạn sau thu hoạch
Sau khi thu hoạch 1 tuần ta bón thúc cho chanh dây bằng phân bón phục hồi: Sử dụng các loại phân NPK có hàm lượng Nitơ và lân cao để bón cho cây chanh leo như: NPK 20.5.6 của Hà Lan; NPK Amazon phục hồi cây trồng… lượng phân bón tăng lên từ 0,3 – 0,5kg / lần, duy trì bón 1 tháng / lần đến khi cây bắt đầu ra hoa (trước khi ra hoa 1 tháng) thì dừng.
Phần kết
Trên đây là những chia sẻ về đặc điểm cũng như cách trồng cây chanh leo cho hiệu quả cao. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên đây của Công ty phân bón Hà Lan sẽ giúp bà con có thêm kiến thức để sẵn sàng thực hiện một mùa bội thu.
PyLoAgri – Nông Nghiệp Thuận Tự Nhiên
Hotline: 091 411 86 61
Địa chỉ: Số 22, Đường 34, Phường An Phú, Quận 2, Tp. HCM
Email: info@PyLoAgri.com
>>> XEM THÊM: Cây Giống Bòn Bon Thái